در بیشتر فعالیت های آماری جمع آوری، تنظیم و ارائه ی یافته ها و یا تعیین آماره ها کفایت نمی کند، بلکه لازم است بر اساس این اطلاعات جمع آوری و تنظیم شده، تجزیه و تحلیل و استنباط هایی برای تبیین و تصمیم گیری صورت گیرد. این بخش از آمار که به تحلیل، تفسیر و تعمیم نتایج حاصل از تنظیم و محاسبه ی مقدماتی اماری تکیه دارد، آمار استنباطی خوانده می شود. با استفاده از روش های آمار استنباطی می توان مشخصات جامعه ی آماری را از روی نمونه ها استنباط کرد.
ویژگی آمار تحلیلی یا استنباطی:
آمار تحلیلی به معنای تعمیم نتایج نمونه به جامعه است.
در آمار تحلیلی مفهوم ضریب اطمینان حائز اهمیت است.
ضریب اطمینان رایج در تحقیقات علوم پزشکی ۹۵% است.
به طور استثنا در موارد کم اهمیت تر از ضریب اطمینان 90 درصد و در مواردی که اهمیت زیادی دارد از ضریب اطمینان 99 درصد استفاده می شود.
آزمونهای آمار استنباطی به دو گروه تقسیم میشوند:
پارامتری: به تجزیه و تحلیل اطلاعات در سطح مقیاس فاصلهای و نسبی میپردازند که حداقل شاخص آماری آن ها میانگین (Mean) و واریانس (Variance) است.
آزمونهای ناپارامتری: به تجزیه و تحلیل اطلاعات در سطح مقیاس اسمی و رتبه ای می پردازند که شاخص آماری آن ها میانه (Median) و نما (Mode) است.
آزمونهای پارامتریک:
آزمون t تک نمونه
آزمون t وابسته
آزمون t دو نمونه مستقل
آزمون t ولچ
آزمون t هتلینگ
تحلیل واریانس (ANOVA)
تحلیل واریانس چندعاملی (MANOVA)
تحلیل کوواریانس چندعاملی (MANCOVA)
آزمونهای ناپارامتریک:
آزمون علامت تک نمونه
آزمون علامت زوجی
ویلکاکسون
من-ویتنی
کروسکال-والیس
فریدمن
کولموگروف-اسمیرنف
آزمون تقارن توزیع
آزمون میانه
مک نمار
آزمون Q کوکران
ضریب همبستگی اسپیرمن